zondag 6 oktober 2013

Acne bij volwassenen

Je hoort en ziet het steeds vaker, mannen en vrouwen, die op oudere leeftijd nog steeds last hebben van puistjes. De puberteit mag dan jaren achter je liggen met de bijbehorende hormoonpieken en de nodige veranderingen die het lichaam heeft moeten ondergaan.

Wordt je lichaam nog steeds op de proef gesteld. Waren het eerst de hormonen, die daar de oorzaak van waren. Zijn het nu niet meer de hormonen die de hoofdoorzaak waren van het ontstaan van jeugdpuistjes. Hebben voeding, gebruik van huidverzorgingsproducten, make up een grotere rol in het instant houden van op “acne” lijkende symptomen, na je dertigste.

Als huidtherapeute zie ik in mijn praktijk jonge en de iets oudere cliënten, met uiteenlopende acne klachten. In de loop der jaren is het mij opgevallen, dat er verschil zit in puistjes ontstaan tijdens de puberteit en puistjes die op latere leeftijd zijn ontstaan of zich nog steeds voordoen.

De oorzaak en de manier waarop de puistjes zich manifesteren, waren de opvallendste kenmerken.
Door de jaren heen leerde ik het soort “acne” te onderscheiden en de mogelijke oorzaak van de acne te achterhalen.

Acne
Is een verzamelnaam voor onderling verschillende huidaandoeningen, die te herkennen zijn aan het optreden van puistjes op het lichaam en in het gezicht.

Acne vulgaris of jeugdpuistjes komt het meest voor op de schouders, armen, nek en gezicht. Het ontstaan van deze puistjes, black- en whiteheads, is het gevolg van een overmatige productie van talg. In deze verstopte en uitgezette talgklieren bevindt zich de bacterie Propionibacterium acnes.

Deze bacterie, is mede verantwoordelijk voor het ontstaan van ontstekingen in de epidermis (bovenste huidlaag). De Propionibacterium, produceert prikkelende stoffen. De vrijgekomen stoffen irriteren de talgklieren.

Het gevolg van de vrijgekomen irriterende stoffen, is dat er rode bultjes ontstaan. In combinatie met de bacterie Staphylococcus aureus, kan de talgklier geïnfecteerd raken, etterige puisten en abcessen in het gezicht en op de rug voorkomen.


Puberteit
Ieder individu doorloopt de puberteit (pubescentie), meisjes en jongens die zich tot volwassene ontwikkelen, van het tiende tot het achttiende levensjaar. Ze worden geslachtsrijp en ontwikkelen zich mentaal tot volwassenen.

Tijdens de puberteit vinden o.a. de volgende processen in het lichaam plaats:
  • toename lichaamsbeharing (baardgroei, oksel haren, haargroei in de schaamstreek)
  • de gezichtshuid wordt vetter door een toename van de talgklierproductie (puistvorming, ontstekingen)
  • toename van de zweetklierproductie.
Behalve het ontstaan van rode bultjes, zwarte en witte puntjes in het gezicht en/of het lichaam. Gaat acne in een getinte huid ook gepaard met donkere vlekken. Die de grootte hebben van waar het puistje zich heeft bevonden, oftewel de ontsteking die zich daar heeft gemanifesteerd.

Een volwassene met puistjes
Buiten de erfelijke bepaling voor het ontstaan van acne, spelen interne en externe factoren op latere leeftijd eveneens een belangrijke rol. In het ontstaan van “acne” achtige symptomen.

Factoren die tot puistjes op latere leeftijd kunnen leiden:
Interne factoren:
– voeding (zuivel, gluten, zetmeel, varkensvlees, noten, pinda's, kippenei, appels, soja, tomaten,
   uien, vis, schelpdieren(vb. garnalen) conserveringsmiddelen (E-nrs.), etc.
medicatie (vb. antibiotica)

Externe factoren:
– make up gebruik
gebruik van bepaalde huidverzorgingsproducten
gebruik van bepaalde haarverzorging (pommades, gel)
Puistjes die op latere leeftijd ontstaan of nog steeds aanwezig zijn, welke een interne en/of externe oorzaak hebben, verschillen van puistjes die ontstaan zijn tijdens de puberteit.

HormonenAcne begint rondt de puberteit. Op groeiende jongens hebben gedurende deze periode meer last van acne veel heftiger dan bij vrouwen. De overmatige talgproductie wordt namelijk gestimuleerd door het mannelijke hormoon testosteron, een androgeen.

Bij meisjes kunnen de eerste symptomen rond hun achtste jaar tot uiting komen. Bij jongens gebeurt dit rond hun veertiende. Hormonen en erfelijke aanleg kunnen een rol spelen. Puistjes zijn meestal het ergst tussen je zestiende en negentiende jaar. Daarna ben je er meestal van af.
Maar dat geldt niet voor iedereen: sommige mensen kunnen tot na hun dertigste nog last van 'jeugdpuistjes' hebben.

Locatie
Het verschil zit met name in de locatie, de vorm, aantal en consistentie van de “acne”.

Puistjes die hoofdzakelijk gelokaliseerd zijn in de hals, kin en kaakrand. Kunnen wijzen op een verstoorde spijsverteringsstelsel, zoals de darmen. Het orgaan waar vitaminen en mineralen uit het voedsel worden opgenomen en afgegeven aan het bloed.
Bevat het voedsel structureel te weinig vezels, vitaminen en mineralen, zullen de gevolgen van dit gebrek op langer termijn merkbaar worden, in onder meer de huid.
De huid kan grootte onderhuidse puistjes gaan vertonen, die niet verwijderd (uitgeknepen) kunnen worden.

Een gebrek aan vitaminen en mineralen, zorgt voor een verlaagde weerstand. Een lage weerstand kan in het lichaam en in de huid tot een toename van ontstekingen leiden. De huid zal zich gaan herstellen, nadat het lichaam weer over voldoende vitaminen en mineralen voorraden beschikt.
Onzuiverheden op het voorhoofd, tonen de conditie van de lever aan. De wangen corresponderen met de nieren.

Overgevoeligheidsreactie of allergische reactie
Mensen met een voedselallergie worden ziek van voedingsmiddelen, die dagelijks worden genuttigd. Het gebruik van bijvoorbeeld melk, pinda of appel kunnen tot een heftige reactie in het lichaam leiden. De een krijgt buikklachten, de ander huid- of astmatische klachten.
Bij voedselallergie is het kenmerk dat bij hetzelfde voedingsmiddel dezelfde klachten ontstaan. Eén heftige reactie op een voedingsmiddel, is de anafylaxie. Een ernstige, vaak zeer snel verlopende reactie die levensbedreigend kan zijn. Het dragen van een Epi-pen, is noodzakelijk.

Bij een overgevoeligheidsreactie, is het immuunsysteem niet betrokken, maar ontbreken er 1 of meerdere stoffen of wordt er te weinig geproduceerd om het proces correct te laten verlopen. Die ervoor moeten zorgen dat een stof, bijvoorbeeld een suiker correct afgebroken kan worden. Vindt dit proces deels of helemaal niet plaats, dan kan er intolerantie optreden.
Een dergelijk overgevoeligheidsreactie doet zich voor bij lactose- intolerantie, in dit proces ontbreekt er een enzym.

Soorten puistjes
Wat voor soort puistjes kunnen er worden onderscheiden?

Om niet te spreken van acne, wordt er vanaf nu gesproken over mee-eters. De oorzaak van de puistvorming heeft namelijk niet altijd een hormonale oorzaak.

Black- en whiteheads
Zwarte puntjes of witte bolletjes, gevuld met talg.
Dergelijke mee-eters, kunnen duiden op een overactieve talgklierfunctie. Als gevolg van hormonale veranderingen.

Maar kunnen net zo goed veroorzaakt zijn door het structureel verstoppen van de huid met vettige substanties. Zoals vette crèmes, als vaseline, paraffine, lanoline, overige minerale oliën. Werken in een omgeving, met een slechte ventilatie, zoals in een snackbar.

Papels/pustels
Een holte gevuld met pus of vocht, ligt de oorzaak bij een bacteriële infectie. De afvalstoffen die door de bacteriën worden uitgescheiden, veroorzaken ontstekingen in de huid. Deze ontstekingen kunnen tot littekens en putjes leiden, indien de ontsteking te lang actief blijft. Het doden van de bacteriën en het reduceren van de warmte die vrij komt bij een ontsteking, kunnen de beschadiging aan de epidermis tot een minimum beperken.

Nodulus
Is een zwelling onder de huid, welke kleiner is dan 1 cm. De zwelling heeft een vaste stevige vorm, die niet uitgedrukt kan worden.

Een dergelijke “puist” uitdrukken heeft dan ook geen zin. Het uitdrukken van zo'n nodulus zal er toe leiden dat de huid beschadigd zal raken. In een getinte huid zal, dit tot pigmentvlekken (donkere vlekken) leiden. Die oppervlakkige beschadigingen tot gevolg heeft of meer beschadigingen aanricht in de diepere lagen. Hoe dieper de beschadiging hoe slechter te behandelen.
Bij een volwassene kunnen alle drie de “puistjes” voorkomen. Maar voornamelijk de noduli, bultjes, doen van zich spreken.

Advies

Make up
Het gebruik van make up, zoals foundation, kan eveneens tot een toename van puistjes leiden. De oorzaak bevindt zich in dit geval in de manier van reinigen (de reiniging is niet grondig genoeg, het gebruik van een gezichtsborstel kan voor een grondige reiniging zorgen). Het aantal verstopping zal daarbij afnemen.

De keuze van make up synthetisch of mineraal, bepaald ook de mate waarin de huid verstopt raakt door de aanwezigheid van o.a. minerale oliën, conserveringsmiddelen. Het gebruik van minerale make up zoals van Samina Mineral Make Up, Smashit, Supercover worden beter door de huid verdragen. M.n. de gevoelige huiden en acne huiden.

Huidverzorgingsproducten
Bepaalde huidverzorgingsproducten, bevatten een te hoog percentage aan alcoholen, minerale oliën, die de huid op den duur uitdrogen, maar tegelijkertijd de talgklierproductie doet toenemen.

De huid raakt verstopt en door de aanwezigheid van conserveringsmiddelen zelfs geïrriteerd. Huiduitslag (minuscule puistjes/bultjes, roodheid, jeuk, schilferingen), steken de kop op.
Het gebruik van producten op hoofdzakelijk plantaardige basis, bevatten doorgaans geen of minimale hoeveelheden aan synthetische conserveringsmiddelen.
Producten die op plantaardige basis zijn bijvoorbeeld: A Natural Difference en Epionce.

Voeding
Een afwisselen en uitgebalanceerd voedingspatroon, kunnen het ontstaan van “puistjes” en ontstekingen voorkomen. Vezels voor een goede darmwerking, voorkomt het verstopt raken van het darmstelsel, de opname van vitaminen en mineralen, zal hierdoor beter verlopen.

Een te kort aan vitamine A en B, zink (een mineraal) zorgen voor een toename van ontstekingen in de huid, doordat de weerstand in het lichaam en in de huid, zijn afgenomen.
Bacteriën en virussen, hebben hierdoor meer kans om schade in bijvoorbeeld de huid te veroorzaken.

Waar acne jarenlang actief is, is acne bij een volwassene sneller onder controle te krijgen.
Het aanpassen van het soort voeding, leefstijl en gewoontes. Zullen een aanzienlijke verbetering van de conditie van de huid tot gevolg hebben.
Voor meer informatie of advies over de verzorging van je huid, klik hier

Saskia, huidtherapeute

1 opmerking: