dinsdag 14 mei 2013

Een gelopen Marathon

Ook al lijkt het niet alsof het lente is en de zomer in aantocht. Zoals vandaag is het bewolkt en fris, herfst weer, als je het mij vraagt. Van dat weer waar je lekker op de bank onder de deken of dekbed wilt kruipen en met een warm drankje in een grote mok tussen de handen.
Maar zoals het spreekwoordelijk gezegde luidt, "na regen komt zonneschijn".

Je zult er niet zo snel aan denken maar, de zon laat zo nu en dan haar gezicht zien.
Heerlijk, die warme zonnestralen op je lichaam, die je een blij en vrij gevoel geven, na een lange strenge winter, zoals wij deze het afgelopen jaar hebben gehad in Nederland.

Zodra de zon echt doorbreekt en de zomer dan echt in aantocht is, wordt de winterkleding vervangen voor luchtige zomerkleding.
Er wordt overal aan gedacht van het waxen van de benen en de oksels, het voor bruinen van de huid bij de zonnestudio tot het nemen van highlights in het haar. Aan alles wordt gedacht behalve om een weloverwogen keuze te maken voor het kiezen van een zonnebrandcrème met een voldoende SPF (Sun Protection Factor, geeft de sterkte aan in welke mate de zonnebrandcrème bescherming biedt).

Zonnebeschadiging en de gevolgen ervan
Verbranden van de schouders, hoofdhuid (kale of kalende mannen en vrouwen), decolleté en overige blootgestelde lichaamsdelen, hebben de meeste mensen met een lichte huid minimaal 1 keer ervaren.

De effecten van een zonnebrand zijn direct zichtbaar en voelbaar. Maar de schade die dat op termijn kan opleveren, daarentegen niet. Schade veroorzaakt door zonnebrand, zal zich in de meeste gevallen na jaren, decennia, openbaren. In sommige gevallen kan het gevolg van een beschadiging eerder optreden. Denk bijvoorbeeld, aan een donker stipje, die opeens op de rand van je lip ontstaat, heb je nog nooit eerder gehad. Een spontaan ontstane verkleuring in het dunne weefsel van de lippen kan, betekenen dat er een beschadiging in het epitheel weefsel heeft plaatsgevonden.

Huidkanker, is de ergste vorm van beschadiging aan de huid, als gevolg van zonnebeschadiging. De eerdere 2 stadia die worden doorlopen, vallen vaak minder snel op, maar spelen een belangrijke rol bij het behandelen en voorkomen van erger.

Bij twijfel over een raar schilferende, jeukende, spontaan bloedende, meerdere kleuren bevattende (moeder)pigmentvlek, niet of slecht genezende wond. Aarzel niet en neem contact op met je huisarts, voor nadere inspectie.

Indien de huisarts, twijfelt of een "niet pluis" plekje goed of kwaadaardig is, zal hij/zij je doorverwijzen naar een dermatoloog voor verdere behandeling.

Als je over een groot aantal moedervlekken beschikt op je lichaam, maak dan met regelmaat, bijvoorbeeld elk kwartaal of elk jaar een foto en controleer deze op veranderingen in de pigmentatie, aantallen van aanwezige (moeder)pigmentvlekken.

Zonnebescherming
Een verbrande lichaamsdeel kan voorkomen worden door diverse maatregelen te treffen.
  1. Bedek lichaamsdelen met een kledingstuk, hoofddeksel tijdens het heetste moment van de dag (11.00 uur - 15.00 uur). Ga bijvoorkeur niet zonnen in dit blok.
  2. Wil je ondanks de risico's toch zonnen tijdens deze momenten, zorg vooraf voor een "bruiningsplan". Begin minimaal 1 maand van te voren de huid, per keer circa 5 minuten (vrnl. lichte huiden, die niet bruinen of moeizaam bruinen) te laten wennen aan een toename van UV- A en UV- B stralen. De huid kan de melanosomen, bevinden zich in een verminderde actieve toestand, activeren zodat ze een betere bescherming bieden tegen de UV- A en B-stralen.
  3. Of ga voor 11.00 uur of na 15.00 uur zonnen. De zon intensiteit is dan minder schadelijk voor de huid.
  4. Kies voor een zonnebrandcrème, die bij jouw huidtype en huidconditie, huidaandoening past. Bij mensen met een huidaandoening is veelal bekend welke zonnebrandcrème er gebruikt dient te worden voor een optimale bescherming. Voor een optimale bescherming bij een lichte huid kan een zonnebrandcrème met minimaal SPF 25-30 voldoende zijn, indien u snel bruint en niet of nauwelijks verbrand. Bij de lichtere huiden, die snel verbranden en niet bruinen, zal een factor van 30-50 effectief zijn. Ook hier geldt, mits u de zonnebrandcrème met regelmaat aanbrengt (zie onderstaande punten).

    Let dus niet alleen op de prijs van een fles, pot of tube zonnebrandcrème. Maar let bijvoorbeeld ook op, het percentage van de filters (UV-A en UV-B), de aanwezigheid van parfum, welke actieve en werkzame ingrediënten bevatten de crèmes. Bevat de zonnebrandcrème, meer conserveringsmiddelen en parfum  dan zal 't u en uw overige gezinsleden niet beschermen.
  5. Voor een optimale bescherming van uw huid tegen de intense zonnestralen, dient de zonnebrandcrème, minimaal een half uur van te voren voordat de huid aan de zon wordt blootgesteld om de filters (titaniumoxide, zincoxide) te kunnen activeren, aangebracht worden.
  6. Het insmeren van de huid dient om het anderhalf uur (90 minuten), herhaald te worden. Bij heftige transpiratie, na het zwemmen of wanneer de zonnebrandcrème anderszins het merendeel is verdwenen. Zal de huid eerder ingesmeerd moeten worden, om verbranding van de epidermis (bovenste huidlaag) te voorkomen.
  7. Smeer of spray de zonnebrandcrème gelijkmatig uit over alle blootgestelde lichaamsdelen, alle lichaamsdelen dienen voldoende afgedekt te zijn om een mogelijke verbranding van de huid te voorkomen.
Een donkere huid en zonnebescherming
Bovenstaande opsommingen, gelden niet alleen voor een blanke huid, maar ook voor een gekleurde huid? Een gekleurde huid, donkere huid, zwarte huid, denk je bij jezelf. Moet die ook beschermd worden tegen de zon?

Inderdaad een getinte huid, dient zich ook tegen de intense stralen van de zon te beschermen. Al zal een donkere huid, hoe donkerder, beter bestand tegen de schadelijke invloeden van de zon, niet zo snel verbranden.

Doordat een individu met een donkere tint van nature de huid (indien hoofdzakelijk woonachtig in een koud klimaat), niet dagelijks blootstelt aan zonlicht, kunnen ook de melanosomen in deze huid, in een inactieve toestand verkeren. Om pas weer te ontwaken als de huid blootgesteld wordt aan de felle zonnestralen in bijvoorbeeld de tropen.

Dus ook voor een donkere huid, medium tot donker bruin geldt, laat de huid eerst een aantal dagen (met mate, 5-10 minuten) wennen aan de zonnestralen, voordat je de huid langer en vaker blootstelt aan de felle zonnestralen. Een zonnebrandcrème minimaal 15-20 SPF is een voldoende bescherming, mits deze met regelmaat wordt aangebracht, zie eerder genoemde opsommingen hierboven.

Kinderen
Een kinderhuid is dunner en anders van structuur dan die van een volwassene. De huid van een kind, is ook nog niet volledig ontwikkelt om zich voor diverse gevaren van buitenaf te kunnen beschermen, zoals tegen de zon.

Voor kinderen geldt, misschien nog wel meer dan voor volwassenen, dat de huid zeer goed beschermd moet worden tegen de zon, middels kleding en zonnebrandcrème. Dit geldt niet alleen voor de kinderen met een lichte of bleke huid. Maar ook voor kinderen met een getinte huid.

Sommige merken (zijn niet standaard verkrijgbaar bij de drogist), hebben een zonnebrandcrème speciaal voor kinderen in het assortiment opgenomen. De filters in de zonnebrandcrème beschermen de kinderhuid meteen bij het aanbrengen ervan tegen de UV stralen.

Huidaandoeningen
Voor sommige huidaandoeningen gelden er dezelfde voorzorgsmaatregelen. Mensen die in deze categorie vallen, dienen zich met een hogere factor te beschermen, factor SPF 50-60. Beschermende kleding, vermijden van teveel zon op het land en in het water. Kan de kans op verdere beschadiging van de huid voorkomen en een verergering van de huidaandoening voorkomen. 

Denk daarbij aan aangeboren huidaandoening, zoals Vitiligo (pigmentloze huiddelen, wegens het ontbreken van actieve melanosomen), zonneallergie (kan ook op latere leeftijd op spelen), bullosa (blaarvorming).

Verworven huidaandoeningen tijdens het actieve leven, zoals huidkanker, als gevolg van bepaalde medicatie gebruik, ongeluk met chemicaliën of anderszins, waarbij de epidermis geen optimale bescherming meer biedt aan het lichaam, om de huid te beschermen tegen de UV- A en UV-B stralen.

Dus wees voorbereidt op de zon, die straks zal schijnen. Ga voorbereidt op vakantie. U bent tenslotte gewaarschuwd.

Saskia, huidtherapeut

Geen opmerkingen:

Een reactie posten